Με Smart στο Βελιγράδι
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 24-26 Μαρτίου 2009
ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ: Smart fortwo 71hp
ΟΔΗΓΟΙ: Σπύρος Λεμάνης, Θάνος Ηλιόπουλος
ΔΙΑΔΡΟΜΗ: Θεσσαλονίκη-Εύζωνοι-Σκόπια-Βελιγράδι
ΧΙΛΙΟΜΕΤΡΑ: 641,1
ΜΕΣΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ: 6,25 λτ./100 χλμ.
TRIVIA
Πρωτεύουσα: Βελιγράδι (44°48′N 20°28′E)
Έκταση: 88.361 τ.χλμ.
Συνολ. πληθυσμός (εκτ. 2008): 7.365.507 (χωρίς το Κόσοβο)
Πυκνότητα πληθυσμού: 107,5 κάτοικοι/τ.χλμ.
Πληθυσμός Βελιγραδίου: 1.710.000 (Νόβι Σαντ: 333.895)
Καταμερισμός πληθυσμού: Σέρβοι 83%, Ούγγροι 4 %, Βόσνιοι 2%, Ρομά 1,5%, Σλοβάκοι 1%, Κροάτες 1%, λοιποί 10%
Νόμισμα: Σερβικό δηνάριο (αξία περίπου 0,01 €)
Οδηγούν: Δεξιά
Διεθνές τηλ. πρόθεμα: +381
Πρώτη ανεξαρτησία: 25 Μαρτίου 1867
Ανεξάρτητη δημοκρατία από: 05 Ιουνίου 2006
Business στα Βαλκάνια
Με αφορμή την παρουσίαση του Smart στην αγορά της Σερβίας, πραγματοποιήσαμε μια ξεχωριστή όσο και αλλόκοτη ειδική διαδρομή. Από Θεσσαλονίκη Βελιγράδι, λοιπόν, σε ένα μίνι... Βαλκανιζατέρ με το πιο μικρό αυτοκίνητο πόλης.
Έχουν κάτι το ανεξήγητα θελκτικό τα «ειδικά» οχήματα που, στο πέρασμα του χρόνου, παίρνουν μια θέση στην κατηγορία του θρύλου ή του καλτ, αν προτιμάτε. Οι φανατικοί τους πραγματοποιούν κατά καιρούς παράτολμα εγχειρήματα. ¶λλος κάνει το γύρο της Ευρώπης με Vespa, άλλος το γύρο της Γαλλίας με 2CV, άλλος αγώνες αντοχής με Σκαραβαίο, και η λίστα τραβάει σε μάκρος, αν κάποιος το ψάξει. Ίσως τεχνικά -ή από πλευράς ασφάλειας- να μην είναι ό,τι ιδανικότερο αυτά τα ταξίδια, ωστόσο έχουν τη δική τους, ιδιαίτερη γοητεία και αφήνουν στιγμές που αξίζει κανείς να θυμάται. Στιγμές όμορφες και χαλαρές ή δύσκολες κι επικίνδυνες, όλες αφήνουν το σημάδι τους στη μνήμη, ειδικά για όσους η μαγεία κρύβεται στη διαδρομή, και όχι στον προορισμό. Κάτι ανάλογο ισχύει και για εμάς, αν και το Βελιγράδι μάς έκανε να αλλάξουμε άποψη για το βάρος που έχουν οι λέξεις «διαδρομή» και «προορισμός» στη ζυγαριά των αναμνήσεων.
Πριν βάλουμε μπρος και λύσουμε χειρόφρενο, ας εξηγήσουμε λίγο πώς έγινε πραγματικότητα αυτό το ταξίδι. Κατ’ αρχάς, να πούμε ότι εντός του 2009 το λιλιπούτειο αυτοκίνητο πόλης κάνει ντεμπούτο σε τέσσερις νέες αγορές: Δανία και Σερβία εντός Ευρώπης, Κίνα και Βραζιλία εκτός, σε ένα άνοιγμα που αναμένεται να «γράψει» πολλές χιλιάδες πωλήσεις, αν αναλογιστεί κανείς το μέγεθος των αγορών για τις οποίες συζητάμε. Ας αφήσουμε, όμως, τη Βραζιλία και την Κίνα εκεί που κάθονται, κι ας επιστρέψουμε στα Βαλκάνια. Η ιδέα αυτής της «ειδικής διαδρομής» ανήκει στην εδώ αντιπροσωπία, που ως εταιρεία έχει ισχυρούς δεσμούς με την αντίστοιχη της Σερβίας, τόσο γιατί οι Έλληνες έχουμε ιδιαίτερη σχέση με τους Σέρβους γενικότερα, όσο και γιατί ο νυν διευθύνων σύμβουλος της Mercedes-Benz Hellas, κ. Σταύρος Παρασκευαΐδης, θήτευσε για χρόνια στο Βελιγράδι στην ίδια θέση. Δεδομένου ότι η ελληνική αγορά μαζί με την ιταλική είναι αυτές στις οποίες το Smart πραγματοποιεί πραγματικά θραύση, το πλάνο σχηματίστηκε ως εξής: Κονβόι από ελληνικά και ιταλικά Smart θα ξεκινούσαν από Θεσσαλονίκη και Μπολόνια, αντίστοιχα, με προορισμό το Βελιγράδι και τη Διεθνή του Έκθεση. Έτσι κι έγινε.
Η δική μας Μακεδονία...
Αγαπάμε τη Θεσσαλονίκη και πάντα γκρινιάζουμε που δεν μπορούμε να περάσουμε περισσότερο καιρό στην αγκαλιά της. Προσγειωνόμαστε βράδυ στο «Μακεδονία» και μεταβαίνουμε στο Hyatt, όπου και θα περάσουμε τη νύχτα, ανυπόμονοι για την αναχώρηση της επόμενης μέρας. Παραμονή 25ης Μαρτίου, και η νύμφη του Θερμαϊκού είναι στους δρόμους. Ολοζώντανη, φωτισμένη και γιορτινή, πόλη που δεν κοιμάται γενικώς, πόσο μάλλον στις αργίες, με κόσμο που ξέρει να φάει, να τραγουδήσει, να διασκεδάσει, να ζήσει. Κρίμα που δε θα κατέβουμε στο κέντρο αυτήν τη φορά. Αποβραδίς, τα επτά Smart που θα συνθέσουν το κονβόι καθώς και μια Mercedes ML συνοδείας είναι παραταγμένα στην είσοδο του ξενοδοχείου, φουλαρισμένα και έτοιμα προς αναχώρηση. Νωρίς το πρωί κανονίζονται οι τελευταίες λεπτομέρειες. Σετάρουμε το GPS στο άσπρο Smart, στριμώχνουμε την -πάντα γοητευτική- γκρίνια του Θάνου στο δεξί κάθισμα και... δρόμο. Στην πρώτη δεξιά στροφή προς περιφερειακή οδό μια λακκούβα-κρατήρας μας ξυπνάει καλύτερα από τον καφέ, που ΔΕ βολέψαμε με τίποτα στο εσωτερικό του Smart, ελλείψει θηκών για ποτήρια. Μισό χιλιόμετρο από την εκκίνηση, ώρα είναι να σκίσουμε κανένα λάστιχο. Ευτυχώς, το απρόοπτο φεύγει χωρίς κανένα κακό αποτέλεσμα.
Το ελληνικό κομμάτι της ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής της Μακεδονίας, λοιπόν, δεν αφήνει καμία αμφιβολία σχετικά με τις ορέξεις των γειτόνων μας να τη βάλουν ολόκληρη στο χέρι. Είναι γη εύφορη, όμορφη και ζωντανή. Αφήνουμε αριστερά μας το μνημείο των μακεδονομάχων του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου και κατευθυνόμαστε βόρεια, με καιρό που δεν ευνοεί το Smart - μα καθόλου όμως. Δεν είναι η θερμοκρασία, που δεν ξεπερνά τους 4-5 βαθμούς Κελσίου πουθενά, αλλά ο δυνατός πλευρικός άνεμος, που σε κάνει να οδηγείς με 5-10 μοίρες... σταβέντο τιμόνι, για να μην αλλάξεις λωρίδα ακούσια, μιας και το μικρό αυτοκινητάκι δε βοηθιέται στο ταξίδι ούτε από το μεταξόνιο ούτε από την αεροδυναμική του. Από το Hyatt έως το συνοριακό φυλάκιο των Ευζώνων, πάντως, περνούν σχετικά εύκολα τα 89,9 χλμ. της διαδρομής, με το δείκτη της βενζίνης να μην έχει καν κουνηθεί από τη θέση του.
... Και η δική τους
Στιγμές από το παρελθόν θυμίζει όλη η διαδικασία των συνόρων όταν τα... κροσάρει κανείς οδικώς, μιας και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες αυτή η διαδικασία έχει σταματήσει εδώ και πολλά χρόνια. Στα τελευταία μέτρα επί ελληνικού εδάφους συναντάμε ένα καφέ που άνετα θα μπορούσε να ονομάζεται «Σαλούν η τελευταία ευκαιρία», όπως τότε στο Φαρ Ουέστ, στην τελευταία πόλη πριν από την έρημο. Κάπως έτσι νιώθουμε: στο τελευταίο σημείο του πολιτισμού. Περνάμε το ελληνικό κομμάτι των συνόρων εύκολα, και το σκοπιανό κάπως πιο δύσκολα, αφού ο έλεγχος στα διαβατήρια και στην πράσινη κάρτα του αυτοκινήτου είναι πιο εντατικός, ενώ επιπλέον μας σταματούν για να ελέγξουν τι έχουμε στο αυτοκίνητο. Σημειώνουμε ότι η σφραγίδα δεν μπαίνει στο διαβατήριο, αλλά σε ξεχωριστό χαρτί που παραδίδεις αργότερα, στην έξοδό σου από τη χώρα. Ίσως γιατί πάνω γράφει «Republic of Macedonia»...
Πάει κι αυτό, ξεκινάμε για Σερβία. Από τα σύνορα κιόλας, γίνεται αντιληπτό ότι οι Σκοπιανοί προσπαθούν με κάθε τρόπο να διαφημίσουν τη... μακεδονικότητά τους, αφού η ταμπέλα «Ρεπούμπλικα Μασεντόνιγια» μόνο σε δημόσια αποχωρητήρια δεν είναι κολλημένη. Ο δρόμος είναι καλύτερος από όσο κάποιος θα περίμενε, και σίγουρα όχι λιγότερο ασφαλής από την Κορίνθου-Πατρών, ας πούμε. Είναι μεν στενός και αρκετά διαβρωμένος στη δεξιά λωρίδα (όπου αυτή υπάρχει), αλλά η κίνηση είναι πραγματικά μηδενική. Ελάχιστες φορές μόνο μας προσπερνούν κάποια ολοκαίνουρια γερμανικά σεντάν, που μπορεί να είναι μειονότητα στις πόλεις, αλλά αποτελούν πλειονότητα στον αυτοκινητόδρομο. Προσοχή στα διόδια! Επειδή δεν υπάρχει λόγος να σταματήσει κανείς πουθενά στη γειτονική χώρα, δεν υπάρχει και λόγος να κάνει συνάλλαγμα. Τα διόδια κοστίζουν 60 δηνάρια. Με κέρμα του 1 ευρώ περνά κάποιος κανονικά, αλλά δεν πρέπει να έχει απαίτηση για ρέστα. Δεν πειράζει... Αρκεί να πατήσουμε φιλικό έδαφος όσο γίνεται ταχύτερα. Αυτό συμβαίνει μιάμιση παγωμένη -0ο C ακριβώς!- και χιονισμένη ώρα αργότερα, όταν ο μερικός χιλιομετρητής του Smart γράφει 261,7 χλμ.
Σε συμμαχικό έδαφος
Ίσως είμαστε λίγο υπερβολικοί, αλλά αφήνουμε στεναγμό ανακούφισης μόλις πατάμε σε σερβικό έδαφος. Υπεύθυνοι γι’ αυτό είναι και οι άνθρωποι της Mercedes-Benz Σερβίας, που μας περιμένουν στα σύνορα (μέσα σε απίστευτο κρύο), παρέα με ένα περιπολικό των εθνικών οδών και δύο φιλικότατους(!) τροχαίους. Επιπλέον, με δυσκολία περιγράφεται το χαμόγελο του Σέρβου συνοριοφύλακα που ελέγχει τα διαβατήριά μας, από τη στιγμή που βλέπει τα ελληνικά γράμματα στο εξώφυλλο. Αργότερα, βέβαια, θα μας γίνει συνήθεια. Αυτός ο ξεροκέφαλος και σκληρός λαός πολεμιστών έχει γραμμένο στον εγκέφαλό του ότι ο Έλληνας είναι αδελφός, και δεν το... ξεγράφει με τίποτα. Εκδικητικοί και βάρβαροι απέναντι στους εχθρούς τους σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας τους, αλλά εκδηλωτικοί, ζεστοί και ανοιχτοί απέναντι στους φίλους τους. Το εμπάργκο που έσπασε η Ελλάδα, προσφέροντας βοήθεια στην πιο δύσκολη στιγμή τους, είναι πράξη που ο κάθε Σέρβος έχει εικόνισμα πάνω από το κρεβάτι του.
Το κονβόι των Smart φουλάρει καύσιμο (αν και κανείς δεν έχει κάψει ούτε μισό ρεζερβουάρ έως εκείνο το σημείο) και ξεχύνεται στο δρόμο ξανά, με αστυνομική συνοδεία αυτήν τη φορά. Με 5η ταχύτητα στο κιβώτιο, ρολάρουμε με 80-110 χλμ./ώρα, κρατώντας την κατανάλωση και το θόρυβο σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Ο δρόμος βελτιώνεται σημαντικά όσο πάμε βορειότερα. Γίνεται αυτοκινητόδρομος με δύο λωρίδες και βοηθητική ανά κατεύθυνση, και μάλιστα με καλό οδόστρωμα. Εμείς όχι μόνο δεν έχουμε πια το άγχος των ραντάρ και των ορίων ταχύτητας, αλλά περνάμε και από τα διόδια... αέρα, με τη σειρήνα του περιπολικού να σηκώνει τις μπάρες για μας. Κάθε περίπου 50 χλμ. το περιπολικό μάς αποχαιρετά, για να πάρει τη θέση του ένα άλλο.
Η πρώτη στάση μας επί σερβικού εδάφους λαμβάνει χώρα στο 344ο χιλιόμετρο, στο μοτέλ Predejane, όπου και παίρνουμε μια πρώτη γεύση της τοπικής κουζίνας. Για ορεκτικό και αντίδοτο στο κρύο πίνουμε σλιβοβίτσα, ένα είδος ντόπιας ρακής από δαμάσκηνα (οι Σέρβοι, πάντως, την έχουν διά πάσα χρήση: ορεκτικό, χωνευτικό και φάρμακο για το κρύο και τα... ντέρτια μαζί!), και τρώμε καταπληκτικά μαγειρεμένα κρέατα και αλλαντικά. Στο τέλος μας σέρβιραν διστακτικά καφέ, που φτιάχνεται ακριβώς όπως και ο ελληνικός, μόνο που η ζάχαρη μπαίνει μετέπειτα, στο φλιτζάνι. Τώρα, πώς θα πετύχεις να μην ανακατευτεί με το κατακάθι, είναι άλλο θέμα. ¶βολο!
Βελιγράδι
Όσο πλησιάζουμε την πρωτεύουσα, τόσο γίνεται αντιληπτή η ελληνική επιχειρηματική εξάπλωση στη Σερβία, αρχής γενομένης από τα μεγάλα βενζινάδικα της ΕΚΟ πάνω στον αυτοκινητόδρομο. Κάνουμε το δεύτερο και τελευταίο μας φουλάρισμα καυσίμου (βενζίνη στο αυτοκίνητο και καφέ στον εαυτό μας) στα 534,2 χλμ. από την αφετηρία, υπολογίζοντας προσεκτικά τη μέση κατανάλωση: 6,25 λίτρα για κάθε 100 χλμ. χρειάστηκε το Smartάκι έως εκεί, και περίπου 1 λίτρο καφέ κατ’ άτομο το πλήρωμά του. Σημειώνουμε εδώ ότι η μέση τιμή της αμόλυβδης (Μάρτιος 2009) στη Σερβία κυμαίνεται στα 88 δηνάρια (περίπου 90 λεπτά του ευρώ). Ο τελικός προορισμός απέχει πια περί τα 100 χλμ. Ακριβώς στα 641,1 συναντάμε τα κεντρικά της Mercedes-Benz στο Βελιγράδι, όπου και αρχίζει το... μεγάλο πανηγύρι. Οι Ιταλοί έχουν φθάσει ήδη. Τοποθετούμε ελληνικές και σερβικές σημαίες στα αυτοκίνητα, εν μέσω φλας και αναμνηστικών φωτογραφιών, και κινούμε για το ξενοδοχείο, με την πόλη να κοιτά άναυδη το πολύχρωμο τρένο από μικροσκοπικά αυτοκίνητα να περνά από μέσα της.
Εντωμεταξύ, παρατηρούμε αχόρταγα το άγνωστο περιβάλλον γύρω μας. Η πόλη έχει κατάλοιπα του κομμουνιστικού καθεστώτος, κάτι το οποίο δεν είναι απαραίτητα κακό. Ναι, οι τεράστιες εργατικές πολυκατοικίες είναι ένα θέμα, αλλά οι φαρδείς δρόμοι και η εντελώς «τετράγωνη» ρυμοτομία είναι πλεονεκτήματα. Ακόμα και σε ώρες αιχμής, το χειρότερο μποτιλιάρισμα στο Βελιγράδι δε φθάνει σε... επικινδυνότητα για εγκεφαλικό τον Κηφισό, την Κηφισίας ή το λιμάνι του Πειραιά. Επιπλέον, με ένα χάρτη στο χέρι είναι αδύνατον να χαθείς, ενώ τα περισσότερα αξιοθέατα είναι συγκεντρωμένα σε μικρή ακτίνα. Γεωφυσικά, η πόλη είναι χτισμένη σε απίθανο σημείο, ακριβώς εκεί που ενώνεται ο Δούναβης με τον παραπόταμό του Σάβα, και έχει κλασικά γνωρίσματα μεγάλης ευρωπαϊκής πόλης που βρέχεται από το απίθανο αυτό ποτάμι. Ελάχιστα κτίρια έχουν απομείνει από την αυστριακή εποχή της πόλης, αλλά το παλιό χρώμα της διατηρείται. Οι απίθανοι Σέρβοι έχουν μετατρέψει σε μνημεία φρίκης τα βομβαρδισμένα από το ΝΑΤΟ κτίρια, αφήνοντάς τα επίτηδες να κρέμονται ερειπωμένα πάνω από τα κεφάλια των κατοίκων.
Το Βελιγράδι είναι μια ολοζώντανη πόλη με έντονη νυχτερινή ζωή, που θυμίζει αρκετά Θεσσαλονίκη, με εξαίρεση το γεγονός ότι τα καλύτερα μαγαζιά βρίσκονται πάνω σε πλωτές εξέδρες στο ποτάμι. Γενικώς, μπορεί κανείς να φάει, να πιει καφέ και να διασκεδάσει σε καλές τιμές, που πάντως έχουν πάρει την ανιούσα τα τελευταία χρόνια. Παρά τις νυχτερινές... ακολασίες, όμως, το καθημερινό έγκλημα είναι σε μηδενικό επίπεδο στη σερβική πρωτεύουσα. Υπάρχει οργανωμένο, αλλά δε θα το συναντήσεις εύκολα, εκτός βέβαια αν το επιδιώξεις. Οι Σέρβοι κρατούν ακόμη τη σημαία του αθλητισμού ψηλά, τόσο στα ομαδικά αθλήματα, που τους έχουν κάνει διάσημους σε όλο τον κόσμο, όσο και σε καθημερινή βάση, αφού στα πελώρια πάρκα της πόλης συναντάς εκατοντάδες ανθρώπους να τρέχουν ή να κάνουν ποδήλατο.
Το βέβαιο είναι ότι κανένας περαστικός δεν έμεινε αδιάφορος στο πέρασμα του Smart μας από μπροστά του, λόγω τόσο της μοναδικότητας του οχήματος όσο και της ελληνικής σημαίας στην πόρτα. Η αντίδραση αυτή του κόσμου ήταν ακόμα εντονότερη το επόμενο πρωί στη Διεθνή Έκθεση, όπου και παρουσιάστηκε επισήμως το αυτοκίνητο μαζί με τη νέα Mercedes E-Class.
Η επιστροφή...
... έγινε αεροπορικώς μέσω του διεθνούς αεροδρομίου, το οποίο έχει αφιερωθεί στη μνήμη του ανυπέρβλητου πανεπιστήμονα Νίκολα Τέσλα. Ευτυχώς, η Ολυμπιακή έχει απευθείας πτήση προς Αθήνα, έστω και με ATR, που δεν υπερβαίνει τη 1 ώρα και τα 50 λεπτά. Αφήνουμε πίσω μας το λιλιπούτειο αυτοκινητάκι που -κακά τα ψέματα- μας συντρόφευσε μια χαρά στο ταξίδι, και ακόμα καλύτερα στην περιήγησή μας στην πόλη, και το πανέμορφο Βελιγράδι με την ομορφιά του, τα ποτάμια του και τους ζεστούς ανθρώπους που μας φιλοξένησαν και έγιναν η παρέα μας αυτές τις μέρες. Τα αφήνουμε πίσω αφενός με τη γεμάτη γεύση ενός «νουάρ» βαλκανικού ταξιδιού, που πάντα μας αρέσει να κάνουμε, και αφετέρου με την υπόσχεση ότι 100% θα ξαναπάμε. Στο κάτω κάτω, 600 και κάτι χλμ. από Θεσσαλονίκη είναι μια ανάσα δρόμος. Και ο προορισμός αξίζει τον κόπο, με το παραπάνω. Σέρβοι φίλοι, θα τα πούμε πάλι σύντομα. Με σλιβοβίτσα, χορό και μουσική από πνευστά έως το πρωί._ Σ. Λ.
«Το λιλιπούτειο αυτοκινητάκι που μας συντρόφευσε μια χαρά στο ταξίδι και ακόμα καλύτερα στην περιήγησή μας στην πόλη, καταναλώνοντας ελάχιστη βενζίνη και κάνοντας εντύπωση παντού στο πέρασμά του.»
«Το Βελιγράδι είναι μια ολοζώντανη πόλη, με ζωή που θυμίζει αρκετά Θεσσαλονίκη, φιλόξενους κατοίκους και προσιτό, προς το παρόν, κόστος ζωής. Οι ξεροκέφαλοι και εθνικιστές -γενικώς- Σέρβοι είναι ανοιχτοί και ζεστοί απέναντι σε οτιδήποτε ελληνικό.»
Στα διόδια των Σκοπίων θα περάσετε με κέρμα του 1 ευρώ, αλλά μην περιμένετε ρέστα.
Σε Σκόπια και Σερβία οι περισσότερες πινακίδες χρησιμοποιούν και τα δύο αλφάβητα, κυριλλικό και λατινικό.
Οι Σκοπιανοί είναι κατά βάση μουσουλμάνοι και οι μιναρέδες από τα πιο έντονα χαρακτηριστικά του τοπίου.
Μετά τη σκοπιανή ύπαιθρο, η πινακίδα αυτή στάθηκε αφορμή για στεναγμό ανακούφισης. Συμμαχικό έδαφος!
Παλιός γίγαντας και σύγχρονος... νάνος, σε μια αντιπαράθεση διαφορετικών εποχών, νοοτροπίας και τεχνολογίας.
Φουλάρισμα και μέτρηση κατανάλωσης. Ως κλασικό αυτοκίνητο πόλης, καίει περισσότερο στο ταξίδι, αλλά και πάλι το κόστος είναι ελάχιστο.
Στη Διεθνή Έκθεση Βελιγραδίου το Smart και η E-Class ήταν από τις πιο σημαντικές νέες παρουσίες.
Ο ¶γιος Σάββας είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος ναός βυζαντινού ρυθμού στον κόσμο, μετά την Αγιά Σοφιά της Κωνσταντινούπολης.
Οι βόμβες του ΝΑΤΟ άφησαν το σημάδι τους σε διοικητικά κτίρια της πόλης. Οι Σέρβοι τα έχουν αφήσει μισογκρεμισμένα, για να μην ξεχάσει κανείς...
Το Βελιγράδι είναι κλασική πόλη του Δούναβη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Το ποτάμι είναι άμεσα συνυφασμένο με την αισθητική του αλλά και με τη ζωή των κατοίκων του.